کهکشان به مجموعه ستارگان، گاز و غبار گفته میشود که با نیروی جاذبه
کنار هم نگاه داشته شدهاند. کوچکترین کهکشانها دارای عرضی برابر با چند صد سال نوری هستند و بزرگترین
کهکشانها تا ? میلیون سال نوری عرض دارند و شامل بیش از ???? میلیارد ستاره هستند.
اشکال کهکشانها بر اساس شیوهای طبقه بندی میشود که طبق شیوه طبقه بندی ستاره شناس
آمریکایی، ادوین هابل، شکل یافتهاست.
در مورد تکامل کهکشانها اطلاعات قطعی کمی در دست است. تنها مطلب مورد اطمینان این
است که کهکشانها میلیاردها سال پیش به شکل تودهای از ابرهای گازی و غباری بوجود
آمدند.
طبقه بندی کهکشان ها
کهکشانها
دارای طبقه بندیهای مختلفی هستند که عوامل موثر در این طبقه بندیها شامل:
ساختمان، تراکم، رنگ، نوع، تشعشعات و نورانیت و... است. از جمله طبقه بندی کهکشانها
میتوان به طبقه بندی ادوین هابل اشاره کرد که در این طبقه بندی کهکشانها به سه
دسته تقسیم میشوند. ?- مارپیچی ?- بیضوی ?- نامنظم که هر کدام به زیر مجموعههای
زیرتقسیم میشوند :
کم
نورترین کهکشانها در طبقه بندی کهکشانهای محلی در طبقه کهکشانهای بیضوی هستند.
کهکشانهای غیر منظم دارای ابرهای ماژلانی، تعداد زیادی ستاره جوان و سحابی است که
در آن ستارههای جدید پدید میآیند. کهکشانهای مارپیچی هم مخلوطی از کهکشانهای
جوان و پیر هستند. دربازوی جوان ترها ستارگان غول پیکر سفید، ستارگانی مانند
خورشید، کوتولههای سفید و گازها و گرد وغبار وجود دارد.
نوشتار اصلی: راه کاهکشان
کهکشان
راه شیری دارای درازائی به طول ??????? سال نوری است. قطر این کهکشان نیز در مرکز،
رقمی معادل ?????? سال نوری وقطر بازوی آن در حدود ???? سال نوری است. کهکشان ما
در حدود ??? میلیارد ستاره دارد. منظومه شمسی و خورشید در فاصله ?????? سال نوری
از مرکز کهکشان قرار دارند و همچنین با سرعتی معادل ??? تا ??? کیلومتر بر ثانیه
به دور مرکز کهکشان میچرخد که حدود ??? میلیون سال طول میکشد تا این مجموعه یک
بار بچرخد.
کهشانهای همسایه با کهکشان راه شیری
نزدیک
ترین کهکشان به ما کهکشان آندرومدا است که از لحاظ ساختار درست مانند کهکشان راه
شیری مارپیچی و دارای بازوست به همین دلیل خواهر کهکشان راه شیری نامیده میشود.
این کهکشان در فاصله 2500000 سال نوری از ما قرار دارد و در حال حاضر نیز در حال
نزدیک شدن به ما میباشد. اما متوسط فاصله کهکشانها حدود ????????? سال نوری است.
تصاویر گرفته شده توسط تلسکوپ فضایی هابل از سنگین ترین ستاره کهکشان راه شیری
نشان میدهد: این ستاره تاج خود را از دست دادهاست. به گزارش خبرگزاری مهر، این
ستاره چاق که Pismis ??-? نام دارد یکی از اعضای جوان و
درخشان مجموعه بسیار کوچکی از ستارگانی است که به Pismis ?? معروفند و در حدود ? هزار سال نوری با
زمین فاصله دارند.
اندازه
گیری اولیه از این مجموعه جرمی در حدود ??? و حتی ??? برابر جرم خورشید ما را نشان
میدهد که این حجم بسیار بالا تنها در بخشهایی از گیتی که بسیار شلوغ و پرجمعیت
هستند، یافت میشود.
بنا
بر گزارش خبرگزاری فرانسه، مشاهدات جدید فضانوردان از ستاره Pismis ??-? حاکی است : این ستاره احتمالاً
از دو یا حتی سه ستاره تشکیل شدهاست. چنین ستارگان پرحجمی به برخورداری از حیات
کوتاه مدت نیز محکوم هستند. این ستارگان پس از چند میلیون سال منفجر شده و به
سیاهچالههایی تبدیل میشوند. دوره حیات خورشید ما ? هزار برابر دوره زندگی این
ستارگان است.